Sztuka formułowania problemów

Odnajdź swoje mocne strony i osiągnij zaplanowane cele

„To nie problem jest problemem. Problemem jest sposób, w jaki o nim myślisz.”
Tą prostą, ale przełomową myślą Benedykt Peczko rozpoczyna jeden z najważniejszych rozdziałów książki AutoCoaching dla każdego.

W AutoCoachingu – podobnie jak w profesjonalnym coachingu – ogromne znaczenie ma język, którym opisujemy nasze doświadczenia. Nie chodzi tu o poprawność językową, ale o to, jak nazywamy trudności, wyzwania i niepowodzenia.

Zła diagnoza problemu zamyka nas na rozwiązania. Dobra – otwiera drzwi, o których istnieniu wcześniej nie wiedzieliśmy.

---

Język jako narzędzie zmiany

Człowiek, który mówi:

„Zawiodłem, bo jestem beznadziejny”
blokuje w sobie potencjał do działania, bo jego problem przybiera formę etykiety tożsamościowej.

Natomiast człowiek, który mówi:

„Nie osiągnąłem celu, bo zastosowałem nieskuteczną metodę”
nadal może działać – i działać lepiej.

To nie tylko różnica w słowach, to różnica w tym, czy jesteś swoim własnym sędzią, czy doradcą.

---

Przeformułowanie problemu – czyli jak dać sobie szansę

Czym jest przeformułowanie?

To umiejętność ponownego opisania problemu w sposób, który uwalnia energię i stwarza przestrzeń do zmiany.

Przeformułowany problem to już pierwszy krok w stronę rozwiązania.

Zamiast myśleć: „Nie umiem się dogadać z ludźmi” – zapytaj:

„Czego potrzebuję się nauczyć, by lepiej rozumieć innych i być lepiej rozumianym?”

Zamiast: „Nie mam motywacji” – zapytaj:

„Jakie warunki muszę sobie stworzyć, by poczuć sens i energię do działania?”

---

Jak myślimy o sobie – i jak możemy to zmienić

Poniższa tabela przedstawia porównanie typowych etykietujących pojęć z alternatywnym, rozwojowym językiem:

Słowo blokujące	Przeformułowanie rozwojowe
Porażka	Nieskuteczne działanie, które daje informację zwrotną
Lenistwo	Brak celu, brak sensu lub potrzeba odpoczynku
Brak motywacji	Brak połączenia z wartością lub celem
Głupota	Brak wiedzy w danym momencie, którą mogę zdobyć
Naiwność	Zaufanie bez wystarczającego rozeznania – do rozwinięcia
Błąd w ocenie	Uczenie się poprzez doświadczenie
Słabość	Chwila bez dostępu do zasobów – które można odzyskać
Nadmierne zaufanie	Potrzeba nauczenia się uważności i granic
Brak kompetencji	Obszar do rozwoju – przestrzeń możliwości

---

Ujęcie problemu w jednym słowie – moc przeformułowania

Spróbuj nazwać problem jednym słowem – ale nie tym, które ocenia.
Zamień:

„Jestem nieudacznikiem” → na: „Zablokowany”
„Nie potrafię działać” → na: „Zagubiony”
„Nie chce mi się” → na: „Odłączony od celu”

To jedno słowo może stać się początkiem autorefleksji. Dlaczego jestem zablokowany? Co mnie odcina od działania? Jak mogę wrócić na ścieżkę?

---

AutoCoaching jako droga do bycia liderem wpływu

AutoCoaching to nie tylko sposób na rozwiązywanie codziennych problemów. To również metoda budowania wewnętrznego przywództwa.

Lider, który zna siebie, umie rozpoznawać własne schematy myślenia i nad nimi pracować, ma większy wpływ – bo opiera swoje działania na wartościach, nie na lękach. Jest autentyczny, elastyczny i odpowiedzialny.

To lider wpływu – a nie dominacji. Lider budujący – nie niszczący.

---

Na zakończenie

Umiejętność właściwego formułowania problemów to pierwszy krok do ich rozwiązania. To także krok ku większej samoświadomości, spójności i efektywności.

Zamiast pytać:

„Dlaczego nie potrafię?”,
zacznij pytać:
„Czego potrzebuję się nauczyć?”

Zachęcam Cię do przyjrzenia się językowi, którym opisujesz swój świat. Być może wśród codziennych słów znajdziesz blokady – ale i ścieżki do zmiany.

---

👉 Zajrzyj do kolejnych odcinków cyklu „AutoCoaching dla każdego” na stronie www.laczynasrozwoj.pl.

Znajdziesz tam narzędzia, refleksje i ćwiczenia, które pomogą Ci pracować nad sobą – z szacunkiem, świadomością i poczuciem sensu.

Chcesz być skutecznym liderem? Zacznij od zmiany sposobu, w jaki mówisz o sobie i swoich problemach.